De Historische Vereniging Voorburg is trots onderdeel van
Lezing Binckhorst door Koos Havelaar
Op
22 maart a.s. is Koos Havelaar, voorzitter van de stichting Haags Industrieel Erfgoed (SHIE) te gast bij de Historische Vereniging Voorburg. Hij zal een inleiding verzorgen over de Binckhorst. Koos is voorzitter van de SHIE. Zij zetten zich al 25 jaar in voor het industrieel erfgoed in de Haagse regio en zolang is hij ook bij de stichting betrokken.SHIE heeft uitgebreid onderzoek gedaan. Dat staat bijvoorbeeld beschreven in de publicatie De Binckhorst, bedrijventerrein in beweging. Hierin wordt meer dan een eeuw historische ontwikkeling geschetst. Na de pauze zal Koos de bijbehorende app demonstreren.
De inleiding begint om 20.00uur, in de Voorhof bij de oude Kerk in de Herenstraat.
De Binckhorst, bedrijventerrein in beweging
Voorgeschiedenis en ontwikkeling van het grootste Haagse industrieterrein
De Binckhorst staat al weer een aantal jaren in de belangstelling van de gemeentelijke politiek, stedenbouwers en projectontwikkelaars. De nieuwe benadering voor de Binckhorst spreekt over ‘organische gebiedsontwikkeling’ waarbij het belangrijk is uit te gaan van de bestaande kwaliteiten die in de Binckhorst aanwezig zijn.
In 1907 verrees de tweede Gemeentelijk Gasfabriek in de Binckhorstpolder. Kort daarop kocht de gemeente Den Haag het gebied van de gemeente Voorburg. De Binckhorst zou daarna nog lang grotendeels onbebouwd blijven. De ontwikkeling van het terrein verliep door de opstelling van de NS en de vestiging van de begraafplaats St. Barbara ook anders dan was voorzien.
De Binckhorst kreeg begin jaren 20 van de 20ste eeuw als vervolg op het succes van de nabijgelegen Laakhaven de bestemming industrieterrein. De gemeente Den Haag nam het initiatief voor de aanleg van de Binckhorsthaven in het zuidelijk deel van de polder tegen het grondgebied van Voorburg. Met enige vertraging vanwege de crisis van de jaren 30 ging met inzet van werkelozen in het kader van de werkverschaffing de eerste spade de grond in. Onderbroken door de oorlog kwam de Binckhorsthaven in de jaren 50 dan toch tot ontplooiing waarbij de gemeente een prominente rol speelde. Het waren de jaren van de wederopbouw en van de industriepolitiek. Dit had tot gevolg dat zich diverse middelgrote en grote industriële bedrijven in de Binckhorst vestigden.
De samenstelling en het gezicht van de Binckhorst veranderde al in de loop van de jaren 60 door sluiting van de gasfabriek, door de komst van het aardgas. Ook andere industriële vestigingen sloten hun poorten of vertrokken naar nieuwe industrieterreinen buiten Den Haag. Het typisch jaren 50 industrieterrein onderging een transformatie naar een overloopgebied voor allerhande functies en diensten. De aanleg van de Utrechtsebaan en de plannen van NS (spooremplacement met spoorboog) gaven het gebied een afgesloten en onsamenhangende uitstraling. De Binckhorst kreeg een onduidelijk en diffuus karakter met enerzijds autosloperijen, braakliggende terreinen en leegstaande panden en anderzijds moderne kantoor- en bedrijfscomplexen (KPN en Staatsdrukkerij) en een nieuw huisvuiloverslagstation.
De laatste jaren is de opkomst van creatieve bedrijven in het gebied opmerkelijk. Opvallend is de grote dynamiek en verscheidenheid in de eerste jaren van het nieuwe millennium waarbij de Binckhorst opnieuw tot leven werd gebracht door de komst van creatieve bedrijven, die veelal hun plek vonden in leegstaande bedrijfscomplexen, zoals de Laurensfabriek (Cabfab), de PTT-gebouwen (Binck36) en andere meer kleinschalige fabriekshallen. De karakteristieke industriële bebouwing blijkt een inspirerende vestigingsplaats voor deze nieuw stedelijke bedrijvigheid. Het gebied komt daardoor ook meer in de publieke belangstelling.
In de historische ontwikkeling van meer dan een eeuw wordt ook het laatste decennium meegenomen van planvorming, ideeën lancering, herbezinning en opnieuw plannen maken. Daarbij wordt ook de complexiteit van de materie van het stedelijke industriegebied, aan de rand van het centrum gesitueerd, geanalyseerd. Een inventarisatie van het industrieel erfgoed maakt eveneens onderdeel uit van de publicatie. Het is immers van belang om de ontwikkeling en het aanwezige erfgoed van dit bijzondere Haagse bedrijventerrein goed in beeld te krijgen.