Voorburg juni 1945
Een kleine maand na de bevrijding begon het gewone leven weer op gang te komen. Allesoverheersend in die tijd was de schaarste: aan levensmiddelen, aan woningen, aan werk. Hierbij een krantenknipsel uit Het Vrije Volk, Haagse editie van 25 mei 1945. Wat een administratie moet dit zijn geweest, voor de overheid, voor de groot- en kleinhandel, voor de winkelier en uiteindelijk ook voor de consument (B staat voor ???, MG voor militair gezag). Verschillende bonnen voor verschillende producten, soms hele korte geldigheidsduur, en kwam je te laat, dan viste je achter het net, en aankondigingen van producten die aanstaande waren.
In het Binnenhof, van woensdag 14 juni, stond een soortgelijk artikel, met bonnen voor weer andere producten, en dat met een nauwkeurigheid (geen 100 maar 112 gram als het in blik is, dat zal vast op basis van een Engelse eenheid gewogen zijn.
5 mei 1945: ‘Een blij afscheid’
Vanwege de corona crisis is de 75-jarige herdenking van de bevrijding nauwelijks goed gevierd. En dat terwijl er juist veel voorbereidingen getroffen waren om op uitgebreide schaal hierbij stil te staan. Dat is jammer, want stilstaan bij alle offers en heldendaden die toen gebracht zijn is belangrijk. Het laat zien hoe waardevol die activiteiten zijn geweest als bijdrage aan die bevrijding. De HVV heeft daarom besloten om de komende tijd aandacht te besteden aan die eerste naoorlogse jaren. Dat gebeurt op een soortgelijke wijze als bij ‘Het nieuws van gisteren’. Daarin wordt aan de hand van krantenartikelen teruggekeken naar allerlei aspecten van het leven in Voorburg 100 jaar terug. In deze nieuwe reeks gaan we terug naar de bevrijding en de daaropvolgende periode van herstel en wederopbouw. Begonnen wordt in mei 1945, de maand waarin Nederland en daarmee ook Voorburg bevrijd werd van de Duitse overheersing.
Vanaf mei 1943 verscheen haast dagelijks in Voorburg een ondergronds blad, ‘De Vossenburcht’. In dat blad werd vooral het nieuws over de oorlog doorgegeven, zoals dat via Radio Oranje en de BBC werd doorgegeven. Luisteren naar deze zenders was verboden, mensen waren gedwongen geweest om hun radio in te leveren. Daardoor was men aangewezen op het nieuws van gelijkgeschakelde kranten en het volledig door Duitsers gecontroleerde radionieuws. Met dit blad werd gepoogd de Voorburgers van het laatste internationale militair-strategische nieuws te voorzien. Dat men het tot het einde van de oorlog heeft volgehouden, is bewonderenswaardig. Dat men in een grote leemte voorzag, bleek wel uit de steeds groeiende belangstelling.
Het bevrijdingsnummer begon als volgt:
In het afscheidsnummer in juni 1945 uitgebracht, werd uitgebreid ingegaan op de start, in mei 1943. Begonnen werd met handgeschreven notities, maar al snel kwam er een typemachine. Daarbij moest er papier en carbonlinten komen, moest men geregeld van locatie veranderen om niet door de Duitsers gepakt te worden. Ook was vanaf najaar 1944 elektriciteit vaak niet beschikbaar. Luisteren, drukken en verspreiden van dit soort kranten waren onverminderd risicovolle activiteiten: de Duitsers waren voortdurend op jacht. Diepe bewondering daarom voor deze verzetsactiviteit. In mei 1945 kon men weer bovengronds komen. De redactie besloot vervolgens in juni 1945 te stoppen dit blad. Dat werd betiteld als een blij afscheid, de vrijheid was herwonnen, het werk was gedaan.