‘Uitvoering Scheurwet’ : naweeën van een bijna hongersnood November 1920

In tijden dat meer dan de helft van de volwassen Nederlanders overgewicht heeft, is het lastig voor te stellen dat in de vorige eeuw de voedselvoorziening twee keer ernstig in de problemen is geweest. Oudere HVV-leden hebben wellicht zelf nog persoonlijke herinneringen aan de Hongerwinter van ’44-’45. In dat laatste oorlogsjaar heerste er een echte hongersnood in West Nederland. Maar ook aan het eind van de Eerste Wereldoorlog was het ‘kantje boord’ voor de voedselvoorziening van de toen rond de zes miljoen inwoners van Nederland.

Ofschoon Nederland niet militair betrokken was bij de oorlog, had deze wel een enorm effect op de economie. De handelsstromen over zee werden door de Britse zeeblokkades ernstig belemmerd. Dit werd in 1917 nog verergerd door de onbeperkte onderzeebootoorlog van de  Duitsers. Hierdoor kwam ook de voedselvoorziening ernstig in het gedrang. In 1916 werd daarom de ‘Distributiewet’ ingevoerd waarbij o.a. verplichte levering van landbouw-produkten kon worden opgelegd. In 1917 verslechterde de situatie nog verder. Het kwam zelfs tot een aardappeloproer in Amsterdam waarbij ook doden vielen. Om althans aan de basis voedselbehoefte te kunnen voldoen werd zelfs een deel van de rundveestapel geslacht om daarmee weidegrond vrij te maken voor het verbouwen van o.a. graan en aardappels. Deze maatregel werd gecomplementeerd door de ‘Scheurwet 1918’ die het mogelijk maakte om grasland verplicht in landbouwgrond om te zetten.

Het bericht ‘Uitvoering Scheurwet’ betreft een schadevergoeding voor degenen wier grasland op grond van die ‘Scheurwet 1918’ inderdaad in landbouwgrond was omgezet. Hoeveel veeboeren in Voorburg door deze maatregel getroffen werd is niet op te maken uit het bericht. Wel dat ze - net als alle andere getroffenen - twee jaar later een schadevergoeding konden aanvragen.

Twee jaar wachttijd voor je zelfs maar een aanvraag kan indienen voor schadevergoeding is voor een ondernemer best erg lang. Die wachttijd zal vast wel tot enkele faillissementen hebben geleid.  Maar goed dat in de huidige Covid-crisis de overheid veel sneller is met het verlenen van staatssteun.

 

[1https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/overgewicht/cijfers-context/huidige-situatie#node-overgewicht-volwassenen"> 

[2http://ronaldrovers.nl/100-jaar-na-kolenplundering-en-aardappelopstanden/">http://ronaldrovers.nl/100-jaar-na-kolenplundering-en-aardappelopstanden/

[4https://www.parlement.com/id/vg09lljev8xk/f_e_folkert_posthuma">https://www.parlement.com/id/vg09lljev8xk/f_e_folkert_posthuma